Pytanie o symptomy autyzmu u dzieci pojawia się w zapytaniach w wyszukiwarce ogromną ilość razy. Rodzice najczęściej wpisują frazę: autyzm symptomy u dziecka. Zaniepokojeni szukają informacji o objawach autyzmu, stawianiu diagnozy. Szukają gdzie mogą uzyskać pomoc i szukać specjalistycznej porady. Porównują to co znajdą w wyszukiwarce z zachowaniem obserwowanym u swojego dziecka. Zanim trafią do specjalisty, który profesjonalnie podejdzie do tematu, mija zwykle sporo czasu. To sprawia, że rodzice są pełni niepokoju, lęku o dziecko. Często zdarza się, że najpierw sami siebie uspokajają, przekonują, że wyolbrzymiają temat i dlatego zwlekają z udaniem się po profesjonalną pomoc. Trzeba pamiętać, że nie ma dwóch takich samych autystów. Nie wszystkie symptomy muszą występować na raz. Zawsze potrzebna jest wizyta u lekarza i konfrontacja swoich wątpliwości ze specjalistą.

Autyzm symptomy u dziecka

Symptomy, które powinny zwrócić uwagę rodziców i skłonić do wizyty w poradni psychologiczno – pedagogicznej to między innymi takie zachowania lub ich brak:

• dziecko nie wskazuje palcem, żeby pokazać, że coś je interesuje. Na przykład podczas wizyty w zoo nie wskaże żadnego słonia, żyrafy ani pingwina. Na zdjęciach nie pokazuje osób, a na obrazach wiszących na ścianie palec nie wodzi za ciekawą kolorową grafiką.
• dziecko nie patrzy na przedmioty, które wskazuje rodzic co oznacza brak wspólnego pola uwagi. Mama pokazuje palcem na tęczę, która pojawiła się po burzy, a dziecko wykazuje brak zainteresowania. Nie spojrzy na wskazaną tęczę. Babcia pokazuje dziecku liska przebiegającego przez ulicę w mieście, a dziecko nawet na liska nie spojrzy.
• dziecko nie reaguje na imię – zawołane swoim imieniem podczas zabawy, spaceru czy posiłku nie zwróci się do osoby wołającej.
• małe zainteresowanie najbliższymi lub brak świadomości ich obecności. Bliscy są gdzieś obok jakby odgrodzeni szybą, a maluch nie interesuje się nimi.

Objawy autyzmu dziecięcego

• brak wchodzenia w role i udawania w zabawie (tzw. zabawa „na niby”). Dziecko nie będzie udawało dzikiego lwa rycząc przy tym i podnosząc lwie łapy. Mama proponuje: ty będziesz policjantem, a ja złodziejem – złap mnie stróżu prawa. Taka zabawa nie uda się z dzieckiem autystycznym.
• brak naśladownictwa – maluch nie będzie prowadził samochodziku po podłodze i wydawał dźwięków silnika. Nie będzie udawał, że jak tata kosi kosiarką trawnik.
• brak dzielenia się osiągnięciami lub zainteresowaniami np. zabawkami, rysunkami. Dla przykładu dziecku nie zdarzy się raczej podbiec do Mamy i pokazać jakie wielkie słońce i dom narysował.
• opóźniony rozwój mowy lub brak mowy – rodzice czekają na pierwsze słowa, wypowiedzi ale te nie następują mimo upływu czasu i stałego kontaktu z językiem mówionym.

Inne symptomy autyzmu dziecięcego

• unikanie kontaktu wzrokowego lub „patrzenie przez człowieka” – brak spojrzenia prosto w oczy i brak utrzymania tego kontaktu.
• nietypowy ton wypowiedzi – dziecko mówi inaczej niż jego rówieśnicy. Może być to przykładowo mówienie o sobie w osobie trzeciej lub używanie bardzo skomplikowanego języka, która nie pasuje do wieku rozmówcy.
• odpowiadanie nie na temat. Przykładowo, dziecko zapytane czy napije się soku pomarańczowego odpowie, że pomarańcze są pomarańczowe jak dynia.
• branie wypowiedzi zbyt dosadnie – dzieci ze spektrum autyzmu nie rozumieją sarkazmu, ironii, zawiłych żartów. Odbierają wszystko wprost, bezpośrednio, bez rozumienia i stosowania niuansów językowych.
• usztywnione zachowania czyli na przykład chodzenie do przedszkola czy szkoły jedną i tą samą drogą lub korzystanie tylko z jednego talerza,
• spędzanie czasu na jednej i tej samej zabawie – układanie zabawek i przedmiotów w charakterystyczny sposób, na przykład szeregowanie autek, układanie najpierw zielonych klocków, potem czerwonych, itd., lub obserwowanie jednej czynności takiej jak kręcąca się pralka.
• Stereotypie ruchowe – kręcenie się wokół własnej osi, powtarzanie pewnych ruchów,
• Zakrywanie uszu na niektóre dźwięki na przykład na dźwięk cofającej śmieciarki, przejeżdżającego pociągu, piszczącego czajnika,
• Poszukiwanie doznań sensorycznych. Przykładowo, dziecko podczas spaceru zdejmuje buty i skarpetki, żeby lepiej poczuć podłoże – pobiegać po mokrej trawie i ciepłym piasku.
• Nieadekwatne reakcje do sytuacji. Dziecko przywitane przez sąsiadkę przez podanie ręki może zachować się w dwójnasób: na przykład rzuci w sąsiadkę zabawką trzymaną w ręce i ucieknie płacząc do mamy, lub wręcz odwrotnie poda rękę obcej osobie i pójdzie z nią nie oglądając się za Mamą.
• Niechęć do przytulania się i dotyku. Maluch nie szuka okazji do przytulania się do bliskich osób, ale również bez problemu przytula się.

Symptomy autyzmu u dziecka – ocena

Należy podkreślić, że aby zdiagnozować spektrum autyzmu musi wystąpić szereg tych objawów, a nie tylko wybrane. Nie można wybrać tylko jednego symptomu i ze 100% pewnością na tej podstawie stwierdzić, że dziecko ma autyzm. Chociażby stereotypie ruchowe mogą wystąpić u dzieci w normie rozwojowej. Najlepiej każdą najmniejszą nawet wątpliwość wyjaśnić u specjalisty. Pamiętajcie, Internet nie jest od diagnozowania autyzmu, ani żadnego innego schorzenia, dlatego jeśli macie jakiekolwiek wątpliwości i czujecie niepokój to zgłoście się do specjalisty i porozmawiajcie o tym, co Was niepokoi.

Jak diagnozuje się autyzm?

Diagnozowanie spektrum autyzmu polega na wywiadzie i obserwacji dziecka przez wysoko wykwalifikowany zespól specjalistów składający się z psychiatry, psychologa, logopedy, pedagoga specjalnego. W Polsce pojawił się uznawany na całym świecie tzw. złoty standard diagnozy – ADOS 2, który jest narzędziem do diagnozowania autyzmu. Istnieją jeszcze dobre testy przesiewowe np. M – CHAT – R, TEST AQ. Warto dodać, że zaburzenia ze spektrum autyzmu można diagnozować na każdym etapie życia. Diagnoza niekoniecznie musi pojawić się u bardzo małego dziecka. Pamiętajcie, że nie wystarczy wpisać w wyszukiwarce frazy: autyzm symptomy u dziecka.

Poczytaj o mitach dotyczących autyzmy u dzieci

Autor: Iwona Szymańska-Stolarczyk – doświadczona Mama i pedagog opiekuńczo-wychowawczy